Giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội trong phiên thảo luận tại hội trường, chiều 20-11, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự án đường sắt tốc độ cao mang lại 7 lợi ích rất lớn về kinh tế – xã hội.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian tối đa hoàn vốn đường sắt tốc độ cao là 33,61 năm. Ảnh: TRỌNG HẢI

Riêng về hiệu quả tài chính, kết quả tính toán cho thấy trong 4 năm đầu khai thác thì doanh thu chỉ bù đắp được chi phí vận hành, bảo trì phương tiện, Nhà nước cần hỗ trợ một phần từ nguồn vốn sự nghiệp kinh tế để bố trí cho hệ thống đường sắt như hiện nay để bảo trì kết cấu hạ tầng và số năm hoàn vốn tối đa là 33,61 năm.

“Trong báo cáo nghiên cứu khả thi các chỉ tiêu về phương án tài chính sẽ tiếp tục nghiên cứu, tính toán cụ thể trên cơ sở phương án đầu tư, phương án khai thác và điều kiện khi đưa dự án vào vận hành, khai thác”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng thông tin thêm, dự kiến nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí trong các kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn để đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao hoàn thành vào năm 2035 sẽ bố trí trong 12 năm, mỗi năm bình quân là 56 tỷ USD.

“Qua ý kiến của đại biểu, chúng tôi giải trình thêm là hiện nay trong xây dựng đề án dự kiến, chúng ta sẽ vay tối đa là 30%, hiện nay chúng ta cũng chưa quyết định việc vay trong nước hay vay ODA mà phụ thuộc vào hiệu quả của vấn đề vay trong nước hay vay ODA. Nếu vay ODA mà lãi suất thấp và không ràng buộc điều kiện thì đó là một điều rất tốt, còn nếu có ràng buộc điều kiện thì chúng tôi ưu tiên vay trong nước” Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết.

Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng giải trình trước Quốc hội. Ảnh: TRỌNG HẢI

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, đối với đường sắt, có một cấu phần là sử dụng tín dụng hỗ trợ xuất khẩu của nước ngoài cho phần đầu máy toa xe và phần thông tin tín hiệu. Riêng phần đó đã chiếm khoảng 24% (vốn) dự án. Phần này sẽ giao cho doanh nghiệp thực hiện vay. Thường thì phần này có lãi suất rất thấp và không bị ràng buộc.

Theo Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, với các dự án lớn này, trong quá trình triển khai thực hiện có 2 khâu buộc phải thuê nước ngoài. Đó là tư vấn quản lý dự án và tư vấn giám sát. Đây là hai khâu quyết định đến việc dự án có đúng tiến độ, có bị đội vốn hay không.

Giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội về hình thức đầu tư, tư lệnh ngành giao thông vận tải dẫn kết quả nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế của 27 dự án đầu tư trong lĩnh vực đường sắt theo phương thức PPP cho thấy đầu tư theo phương thức này là không khả thi. Một số quốc gia đầu tư theo phương thức PPP nhưng không thành công, phải quốc hữu hóa hoặc nâng mức hỗ trợ của nhà nước với dự án PPP lên rất cao.

“Báo cáo với các đại biểu Quốc hội, chúng tôi đã đi khảo sát hết rồi, hiện nay tất cả các dự án đường sắt tốc độ cao PPP đều nhà nước phải mua lại hết và nhà nước phải vận hành hết, không có nơi nào tư nhân có thể làm được vì chi phí rất lớn”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói.

CHIẾN THẮNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Kinh tế xem các tin, bài liên quan.