Phát biểu tại cuộc họp, ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam cho hay: Cà phê là mặt hàng xuất khẩu sang EU với số lượng lớn và ổn định hiện chiếm khoảng 42% sản lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam hằng năm. Vì vậy, để ổn định và không biến động thị phần xuất khẩu cà phê sang EU, ngành cà phê Việt Nam cần phải tuân thủ theo quy định chống phá rừng, suy thoái rừng đã được Hội đồng châu Âu thông qua và có hiệu lực từ ngày 16-5-2023.

Quy định này của EU sẽ cấm nhập khẩu những mặt hàng nông sản gồm: Cà phê, dầu cọ, đậu nành, gỗ, gia súc, ca cao, cao su và một số sản phẩm phái sinh được sản xuất trên đất có nguồn gốc từ phá rừng và gây suy thoái rừng kể từ sau ngày 31-12-2020 từ các quốc gia vào EU. Hiện tiêu thụ, mua cà phê Việt Nam xuất khẩu hầu hết là những tập đoàn lớn: Nestle, JDE, Newman, Louis Dreyfus… Thời gian chính thức thực hiện quy định này của EU sẽ áp dụng cuối năm 2024.

Về quy định những nông sản hàng hóa, trong đó có mặt hàng cà phê từ việc chống phá rừng, suy thoái rừng của EU- Đây là thách thức và cũng là cơ hội của ngành hàng cà phê Việt Nam để khẳng định uy tín, xây dựng thương hiệu. Tuy nhiên hiện Việt Nam có khoảng 1,3 triệu nông hộ trồng cà phê, diện tích phần lớn chỉ từ 0,5 ha trở xuống tại 11 tỉnh trồng cà phê. Số diện tích này thực tế là hợp pháp, không phải trồng trên đất do phá rừng, suy thoái rừng nhưng thực tế việc chứng minh nguồn gốc theo quy định không phải dễ.

Toàn cảnh cuộc họp chiều tối ngày 31-5. 

Theo ông Võ Hoàng An, Hiệp hội Cao su Việt Nam: Cây cao su trồng phải 7 năm mới cho thu hoạch mủ. Nên toàn bộ diện tích cao su đã và đang cho thu hoạch hiện nay thì đều trồng trước ngày quy định về chống mất rừng và suy thoái rừng của EU là từ 31-12-2020. Hiện tổng diện tích cao su của cả nước 930.000 ha.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: Quy định của EU về chống phá rừng, suy thoái rừng đối với sản xuất nông sản, trong đó có cà phê, đây chính là cơ hội để chúng ta cấu trúc lại các mặt nông sản, đặc biệt là cà phê để phát triển bền vững. Yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm nông sản là đòi hỏi tất yếu từ thị trường, trong đó có thị trường EU. Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng yêu cầu Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ NN-PTNT) sớm trình Bộ trưởng Khung hành động để thực hiện quy định này của EU. Trong Khung hành động cần phải nhấn mạnh đẩy mạnh truyền thông để các cơ quan chức năng và nông dân hiểu rõ quy định của EU về chống phá rừng, suy thoái rừng khi sản xuất nông sản, trong đó có cà phê. Đặc biệt, trong Khung hành động phải phân định rõ ràng trách nhiệm của Bộ NN-PTNT, chính quyền các cấp và người dân để thực hiện quy định của EU. Chúng ta phải tự thay đổi mình để tạo dựng thương hiệu, chất lượng sản phẩm nông sản, trong đó có sản phẩm cà phê nói riêng.

Tin, ảnh: NGUYỄN KIỂM