Năm 2023 là năm thứ 3 ngành thủy sản thực hiện Quyết định 339 của Thủ tướng Chính phủ về “Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, khó khăn về đơn hàng xuất khẩu; thẻ vàng của Ủy ban Châu Âu (EC), diễn biến thời tiết bất thường ngành thủy sản vẫn về đích với tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng đạt 9,2 triệu tấn, tăng 2% so với năm 2022.

Nhận diện khó khăn và triển khai nhiệm vụ năm 2024, các đại biểu cho rằng, thủy sản đã chuyển dần từ tư duy sản xuất sang tư duy kinh tế thủy sản tập trung; phát triển thị trường, sản xuất sản phẩm đặc thù, kết hợp với nhiều lĩnh vực, ngành nghề tạo thành liên kết chuỗi sản phẩm thủy sản; giảm sản lượng khai thác, tăng sản lượng nuôi trồng

Ông Dương Long Trì, Phó Chủ tịch Hội Thủy sản Việt Nam cho rằng: “Sản lượng tôm và cá tra đều tăng nhưng nếu cứ tăng sản lượng mãi cũng khó. Đến nay, diện tích nuôi là 1,1 triệu tấn, giá trị kim ngạch xuất khẩu vẫn chỉ dao động từ 3,5 tỷ đến 4 tỷ USD, trong khi trước đây chỉ có 700 nghìn tấn nhưng giá trị cũng tương đương. Vì vậy, cần xem xét giải pháp sơ chế, chế biến để nâng cao được gia tăng giá trị sản phẩm chủ lực để nâng cao kim ngạch xuất khẩu”.

Liên quan đến quản lý khai thác thủy sản, theo ông Nguyễn Văn Trung, Trưởng phòng Quản lý tàu cá và Cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá, cần hoàn thiện phần mềm Nhật ký điện tử phục vụ truy suất nguồn gốc thủy sản, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về quản lý khai thác tại địa phương. Ông Nguyễn Văn Trung nhấn mạnh: “Số hóa dữ liệu là cơ sở quan trọng để quản lý, điều hành, minh bạch nghề cá. Sản lượng, nguồn lợi khai thác, số lượng tàu, số lao động thuyền viên tàu qua cảng vào bao nhiêu để quản lý được phải áp dụng công nghệ số, phần mềm quản lý vừa hiệu quả, vừa tiết kiệm nguồn lực”.

Năm 2024, ngành thủy sản đặt mục tiêu tổng diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 1,3 triệu ha; tổng sản lượng thủy sản khoảng 9,22 triệu tấn, với kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt khoảng 9,5 tỷ USD.

Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, nguồn lợi hải sản suy giảm; EC tiếp tục giữ cảnh báo thẻ vàng đối với sản phẩm thủy sản khai thác; nhu cầu nhập khẩu của các thị trường chưa có dấu hiệu hồi phục là những khó khăn mà ngành tiếp tục phải đối mặt, đòi hỏi nỗ lực của toàn ngành. Cùng với tăng cường liên kết doanh nghiệp với chuỗi giá trị thủy sản, gỡ khó về thị trường đối với các sản phẩm chủ lực, ngành tiếp tục giảm khai thác, tăng nuôi trồng thủy sản, phát triển kinh tế thủy sản theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm thủy sản.

Ông Trần Đình Luân cho biết: “Ngành Thủy sản cần tiếp tục tổ chức sản xuất liên kết theo chuỗi và chuỗi ngang. Trong lĩnh vực khai thác phải truy xuất được nguồn gốc sản phẩm, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp; khai thác phải phù hợp với trữ lượng nguồn lợi và đảm bảo an toàn thực phẩm trên tàu cá, cảng cá về đến nhà máy. Ngoài yêu cầu về giảm phát thải, thì phúc lợi động vật cũng là vấn đề đặt ra đối với lĩnh vực nuôi trồng thủy sản thời gian tới, đây không chỉ là yêu cầu của thị trường trong nước mà còn là xu hướng thị trường tiêu dùng thế giới thời gian tới”.

Đỗ Hương