Theo thông tin tại diễn đàn, diện tích chanh leo cả nước đạt 12.600ha, sản lượng hơn 178.500 tấn, nằm trong nhóm 18 loại trái cây (quả) có sản lượng trên 100 nghìn tấn/năm. Tây Nguyên hiện là vùng chanh leo lớn nhất cả nước với hơn 88% diện tích, trong đó Gia Lai là địa phương dẫn đầu. Riêng năm 2025, diện tích chanh leo toàn tỉnh Gia Lai ước đạt khoảng 5.650ha, sản lượng hơn 210 nghìn tấn/năm, khẳng định vai trò trung tâm của địa phương trong chuỗi giá trị ngành hàng này. Đến nay, toàn tỉnh Gia Lai đã được cấp 48 mã số vùng trồng với tổng diện tích hơn 1.150ha và 6 cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu.

Trồng chanh leo tại xã Thuận Châu, tỉnh Sơn La.

Tại diễn đàn, các chuyên gia, cơ quan quản lý và doanh nghiệp cũng nhận định, thị trường chanh leo thế giới đang tăng trưởng mạnh nhờ xu hướng tiêu dùng đồ uống tự nhiên, sản phẩm ít đường, giàu dinh dưỡng và có chứng nhận bền vững. Quy mô thị trường chanh leo toàn cầu được dự báo đạt khoảng 4,8 tỷ USD vào năm 2025, trong đó chanh leo chế biến và đông lạnh chiếm tỷ trọng lớn. Việt Nam hiện nằm trong nhóm 10 quốc gia sản xuất và xuất khẩu chanh leo hàng đầu thế giới, sau các nước như Brazil, Colombia, Ecuador và Peru. 

Chanh leo hay còn có tên gọi khác là chanh dây.

Tại diễn đàn, ông Vũ Minh Việt, Phó tổng biên tập Báo Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ: Đáng lo ngại nhất đối với cây chanh leo là bệnh đốm nâu, loại bệnh đang hoành hành tại nhiều vùng trồng, khiến cây sinh trưởng kém, rụng hoa, rụng quả gây thiệt hại nặng nề cho người dân. Cùng với dịch bệnh, vấn đề chất lượng giống cũng đang là một “nút thắt” lớn của ngành hàng chanh leo hiện nay. Giống trôi nổi, không rõ nguồn gốc, không qua kiểm soát chất lượng vẫn còn xuất hiện trên thị trường. Nếu chúng ta không kịp thời chấn chỉnh từ khâu giống, sản xuất, quản lý dịch hại đến tổ chức thị trường, ngành hàng chanh leo rất dễ lặp lại “vết xe đổ” của giai đoạn phát triển ồ ạt trước đây.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Đoàn Ngọc Có, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai cho rằng: Ngành chanh leo tỉnh Gia Lai đang có nhiều cơ hội để bứt phá, trở thành ngành chủ lực có giá trị cao của tỉnh và của cả nước. Tuy nhiên để phát triển ngành hàng chanh leo bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu cần có sự liên kết chặt chẽ – sản xuất chuẩn hóa – chế biến hiện đại, lấy thị trường làm trọng tâm, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng và truy xuất nguồn gốc từ các thị trường trong và ngoài nước.

Diễn đàn “Phát triển ngành hàng chanh leo bền vững theo chuỗi liên kết” được kỳ vọng sẽ góp phần định hình chiến lược dài hạn cho ngành chanh leo Việt Nam, thúc đẩy liên kết sản xuất – tiêu thụ, nâng cao giá trị gia tăng và từng bước khẳng định vị thế chanh leo Việt Nam trên bản đồ nông sản thế giới, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân và phát triển bền vững.

Tin, ảnh:NGUYỄN KIỂM